Curatele
wat is het en wanneer is het nodig?
Soms lukt het mensen niet meer om goed voor zichzelf en hun geldzaken te zorgen. Dit kan komen door psychische problemen, een verstandelijke beperking of verslaving. In zulke situaties kan curatele een oplossing zijn. Curatele is een wettelijke maatregel die bedoeld is om iemand te beschermen. Bij Eclips leggen we graag uit wat curatele inhoudt, wanneer het wordt ingezet en wat wij als curator voor iemand kunnen betekenen.
Wat is curatele?
Curatele is de zwaarste vorm van wettelijke bescherming. Het betekent dat iemand niet meer zelfstandig beslissingen mag nemen over zijn of haar geld en persoonlijke zaken. Deze persoon heet dan de “curandus” en wordt onder curatele gesteld. Een rechter beslist hierover. De persoon die helpt en de beslissingen overneemt, is de curator.
Iemand die onder curatele staat, mag bijvoorbeeld niet zelfstandig contracten afsluiten, rekeningen beheren of medische beslissingen nemen. Dit doet de curator. De curator overlegt hierbij zoveel mogelijk met de persoon zelf, maar neemt uiteindelijk de beslissingen in het belang van de betrokkene.
Wie kan curatele aanvragen?
Iedereen die denkt dat iemand curatele nodig heeft, kan dit aanvragen bij de kantonrechter. Dit kunnen familieleden zijn, een partner, een hulpverlener, of de persoon zelf. Ook het Openbaar Ministerie kan een verzoek indienen.
De rechter vraagt advies aan een arts en bekijkt goed of curatele echt nodig is. Het is een ingrijpende maatregel, dus er moet duidelijk worden aangetoond dat lichtere maatregelen niet voldoende zijn.
Waarom curatele?
Curatele is bedoeld om mensen te beschermen die hun eigen belangen niet meer goed kunnen behartigen. Denk aan mensen met ernstige psychische problemen, dementie, of een verstandelijke beperking. Soms zijn mensen het slachtoffer van financiële uitbuiting of hebben ze te maken met verslavingen waardoor ze steeds opnieuw in de problemen komen.
Curatele wordt pas ingezet als andere maatregelen niet voldoende zijn. Bijvoorbeeld als beschermingsbewind of mentorschap niet genoeg bescherming biedt, of als er sprake is van zowel financiële als persoonlijke risico’s.
Hoe verloopt een curateleprocedure?
De procedure begint met een verzoekschrift aan de kantonrechter. Dit wordt meestal gedaan door een familielid of hulpverlener. In het verzoek wordt uitgelegd waarom curatele nodig is. Er wordt ook een medische verklaring toegevoegd van een arts, bijvoorbeeld een psychiater.
De rechter nodigt de betrokkene uit voor een gesprek (zitting). Tijdens deze zitting wordt besproken wat er aan de hand is en waarom curatele nodig zou zijn. De betrokkene mag zich laten bijstaan door een advocaat of vertrouwenspersoon.
Na de zitting doet de rechter uitspraak. Als de rechter het verzoek toewijst, benoemt hij of zij een curator. De uitspraak wordt geregistreerd in het openbare curateleregister.
Wat is het verschil met bewind of mentorschap?
Het is belangrijk om het verschil tussen curatele, bewind en mentorschap te begrijpen:
- Bewind gaat alleen over geld en goederen. De bewindvoerder regelt de financiën, maar de persoon blijft zelf beslissen over andere zaken.
- Mentorschap gaat over persoonlijke zaken, zoals zorg, behandeling en begeleiding. De mentor neemt beslissingen over bijvoorbeeld medische behandelingen.
- Curatele combineert beide: de curator beslist over zowel geldzaken als persoonlijke belangen. De persoon onder curatele is handelingsonbekwaam, wat betekent dat hij of zij geen rechtshandelingen mag doen zonder toestemming van de curator.
Wat doet een curator?
De curator heeft een belangrijke taak. Hij of zij behartigt de financiële én persoonlijke belangen van de betrokkene. Dat betekent:
- Het beheren van geld, inkomen en uitgaven.
- Het betalen van vaste lasten zoals huur, energie en zorgkosten.
- Het aanvragen van toeslagen en regelen van schulden.
- Het overleggen met hulpverleners over zorg en begeleiding.
Het nemen van beslissingen over medische behandelingen, als dat nodig is.
De curator moet altijd handelen in het belang van de betrokkene. Hij of zij legt jaarlijks verantwoording af aan de kantonrechter over de financiën en het persoonlijke beleid.
Wat kost curatele?
Wat betekent curatele voor de betrokkene?
Onder curatele staan heeft grote gevolgen. De betrokkene is officieel handelingsonbekwaam. Dat betekent dat hij of zij geen contracten mag afsluiten of leningen mag aangaan. Ook kan hij of zij geen grote aankopen doen zonder toestemming van de curator.
Toch blijft het belangrijk dat de betrokkene zoveel mogelijk wordt betrokken bij beslissingen. De curator overlegt regelmatig met hem of haar en probeert samen te werken. Zelfredzaamheid stimuleren is belangrijk, ook onder curatele.
Hoe lang duurt curatele?
Curatele geldt in principe voor onbepaalde tijd, maar de rechter kan besluiten om dit te wijzigen. Als de situatie van de betrokkene verbetert, kan de curatele worden opgeheven of omgezet in bewind of mentorschap.
Iedere vijf jaar moet de curator rapporteren hoe het gaat. De rechter kijkt dan of curatele nog nodig is. Als het beter gaat, kan er gekozen worden voor een lichtere maatregel of zelfs volledige opheffing.
Curatele via Eclips
Bij Eclips werken we met deskundige curatoren die mensen met zorg en respect ondersteunen. Wij geloven in maatwerk en kijken altijd naar wat iemand wél kan. Onze aanpak is persoonlijk, betrokken en duidelijk. We hebben veel ervaring met mensen die complexe problemen hebben, en werken nauw samen met hulpverleners en familieleden.
Wij zorgen ervoor dat financiën op orde komen en blijven. Tegelijkertijd bewaken we de persoonlijke belangen van de betrokkene. Denk aan medische zorg, huisvesting en dagbesteding. We doen dit op een manier die vertrouwen geeft en ruimte biedt voor groei.
Curatele aanvragen via Eclips?
Als je denkt dat jijzelf of iemand anders curatele nodig heeft, helpen wij je graag. We kunnen uitleg geven, adviseren over de juiste maatregel en begeleiden bij de aanvraag. Neem gerust contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek.
Eclips Beschermingsbewind, Budgetbeheer & Curatele
Samen zorgen we voor rust, structuur en vertrouwen.
